IL-BELLIEGHA FIL-BIR

L-ewwel dramm ippremjat fl-ewwel Konkors Francis Ebejer

“Si scrivono ancora commedie, 

ma con vergogna o con paura”

                                                                                                                                                      Ruggero Jacobbi

We still write plays, but in shame or with fear

Was struck by an article in Hystrio (February 2016)  by Fabrizio Sebastian Caleffi* which brought to mind an article I wrote some years ago about what eventually became Sunday paper correspondence fodder regarding Dead Playwrights Revisited,  a rare moment of introspection for a very limited few about the state of playwrighting and Maltese theatre, when theatre in Malta required the perennial infusion of new blood.

That, of course, no longer raises the blood pressure of our new generation of scribes.  As Caleffi puts it :

“Cinquantaquattro anni dopo, the Cat on a Hot Tin Roof 

scotta ancora o ė cotta e, se é cotta, di chi?

And to  quote another volley by Caleffi:

“Quanti fantasmi circondano I’autore drammatico italiano? (...) il fantasma di Pirandello, che schiaccia i suoi continuatori... il fantasma della critica letteraria, col suo disprezzo pel teatro, il fantasma della critica teatrale, con la sua religione della struttura, dell'interesse, del ritmo... il fantasma del provincialismo per i cosmopoliti, il fantasma del bozzettismo per i regionali e i popolareschi... Che fare?

It would be interesting to elicit a translation (in English or Maltese) which however puts it in the context of Maltese theatre or theatre in Malta.  And more to the point, in the context of playwrighting in Malta today.

*HYSTRIO (Anno XXIX - 2/2016) 

‘Tennessee William Shakespeare’ by Fabrizio Sebastian Caleffi

HAVING SAID ALL THAT IN MY LAST POST....

TCHEKHOV  and THE THREE SISTERS 

can still make it to your TV Channel.

Of course, it does take a Cable Channel like ARTE and the daring of the Comédie-Française to have the guts to aim thus high. But then, they might already have an audience that expects as much.

http://boutique.arte.tv/f10454-trois_soeurs

WHY READ PLAYS?

"The question is so absurd that we need not only answer it but find out why it's being asked as well. Most simply put: plays, the good ones, at any rate, the only ones that matter, are literature, and while they are accessible to most people through performance, they are complete experiences without it...

AND
God help us all!

...Still, I am convinced that the following is true: no performance can make a great play any better than it is, and most performances are inadequate either in that the minds at work are just not up to the task, no matter how sincerely they try, or the stagers are aggressively interested in "interpretation" or "concept" with the result that our experience of the play, as an audience, is limited, is only partial.

Further--and not oddly--performance can make a minor (or terrible) play seem a lot better than it is. Performance can also, of course, make a bad play seem even worse than it is. God help us all!"

Edward Albee

http://www.all-story.com/issues.cgi?action=show_story&story_id=85

Uncovering the author's voice

 CREATING THE TRUTH

Edward Albee's insights into play reading brought to my mind my early days of playwriting. Looking back now I realize that while indeed I did have the great disadvantage(?) of living in a non-digital age, it was still a time when radio and  television reigned  supreme and I was exposed to, and avidly followed, a deluge of great plays, from continental masters like Ionesco, Pinter, Becket, Sarte, Betti, Pirandello, Strindberg, Ibsen, Genet, Chekov, Anouilh, Durrenmatt, Havel,    et al - all played with supreme mastery by British and Italian artists - to the American masterpieces of Thornton Wilder, Arthur Miller, Tennessee Williams and Edward Albee, to name but a few.

RAI TV was a cultural gold mine, both on the single (yes ONE) channel in BW, as well as radio.  The BBC World Service came a close second with a constant supply of great radio drama (Osborne, Pinter, the late Arnold Wesker, Stoppard). What else could a budding playwright ask for?  Well, there was also the cinema, where the likes of Fellini, Pasolini,  Bergman, Truffaut and Russell reigned supreme.  Truly a time that no matter what advances the digital age has still in store, it will be hard put to equal in quality, constancy and depth. So there it is, you missed out, brother. No matter how many channels you flip, your TV will leave you hungry.

And yet, even if all these sources no longer exist today, no playwright worth his salt could dream of not hitting the written works of these past masters (as well as contemporary ones). Trying to sit down and write a play without having even at least read the past and present  masters (much less watched their works), is like  trying to compose music when you have only listened to Rap.

Reading plays does indeed have great merits and not just for a casual devotee. Because - as Albee puts it so well:

•  "Is seeing these plays in performance a different experience than seeing them through reading them? Of course. Is it a more complete, more fulfilling experience? No, I don't think so."

I don’t think so, either.

But then, I can only convince you if you do sit down to read plays.  And if you find them dull, if your experience is not fulfilling, then indeed, go back to listening to Rap. Or go do what floats your boat best  –  in any case:

“Apply yourself, fool, you can live out yo dreams, too

Imagination can create the truth.”

                                                                                               Stolen - Curren$y                                      

NOW AVAILABLE FOR DOWNLOAD

                                   Għasfur taċ-Ċomb                        Għażiż Angelo    

Daħla ġdida għal www.orestecalleja.com

New index page for website

EBOOK vs PRINT - THE FATE OF READING IN A DIGITAL WORLD

Research into students and books. 

Reading in the digital age

"...we’re not listening. We’re assuming we’re being helpful ... but we don’t bother asking our students what they think.”

http://publishingperspectives.com/2016/02/do-students-prefer-paper-books-or-e-books-the-survey-says/#.Vrx53fmLTDc

GĦAŻIŻ ANGELO

Pubblikazzjoni ta' dramm ġdid 

għal aktar tard dan ix-xagħar

DRAMM ĠDID GĦAL FRAR 2016

orestecalleja.com/għazizangelo.htm

The Screenplay Series: Skart (Vol.1) - 3 Siltiet (Vol. 2) - Għasfur taċ-Ċomb (Vol. 3) 

 MEANDER NETTV 
https://www.youtube.com/watch?v=ZXqFW2ReWY4&t=4s

February 2nd, 2016

Oreste Calleja with

Mariella Pisani Bencini (presenter)  

Joseph Casapinta (watercolorist)

ORESTE CALLEJA - MARIELLA PISANI BENCINI - JOSEPH CASAPINTA
ON MEANDER - FEBRUARY 2016

READ ANESTESIJA ON LINE

4 DRAMMI - online

https://issuu.com/orestecalleja/docs

IX-XENEĠĠJATURI - SENSIELA ĠDIDA - L-EWWEL VOLUM

L-EWWEL VOLUM:   S K A R T  /  Ċens Perpetwu

   THE SCREENPLAY SERIES: ORESTE CALLEJA 

IT-TNEDIJA TA' DIN IS-SERJE TA' KOTBA tolqot dak li jista’ jitqies bħala qasam ġdid għall-pubblikazzjonijiet lokali li jirrigwardaw it-teatru Malti,  qasam dedikat  għax-xeneġġjaturi, jew skripts miktuba apposta biex jinħadmu fuq it-televiżjoni jew f'xi forma ċinematika oħra.

L-ewwel żewġ xogħlijiet  li jniedu din is-serje ta’ xogħlijiet huma “Skart” u “Ċens Perpetwu”. 

L-għażla saret bi ħsieb għaliex tinkludi żewġ xogħliet li hemm aktar minn erbgħin sena tifridhom.  Infatti, għalkemm “Skart” huwa l-aktar xogħol reċenti, “Ċens Perpetwu” jmur lura għal tmien is-snin sittin meta kien deher l-ewwel darba fuq it-televizjoni lokali (l-MTV) bi produzzjoni ta' Charles Abela Mizzi. Kien dramm fl-istil tat-teatru tal-assurd, dramm hekk imsejjaħ “iswed” tipiku ta’ żmienu u li deher stampat fil-ġabra “4 Drammi”  li għamel żmien twil fil-kurrikulu nazzjonali tal-letteratura Maltija. 

Min-naħa l-oħra “Skart” jirrakkonta ġrajja kontemporanja ta’ bniedem kwalunkwe li jsib ruħu f’salib it-toroq hekk kif il-kamera sseggwih f’dik li l-awtur isejjaħ kammerspiel semi-traġiku tul ġurnata “normali” ta’ ħajtu... li ma tirriżultax daqshekk normali fi tmiem il-jum. Il-fokalizzazzjoni hija fuq il-bidla fl-istil u t-teknika ġdida li joffri l-iżvilupp teknoloġiku filwaqt tinżamm in-nisġa ta’ ġrajja li tibqa’ essenzjalment personali.

Il-kotba huma ppubblikati f'edizzjoni b'qoxra iebsa u huma disponibbli wkoll  permezz ta’ publikazzjonijiet diġitali (epubs, mobi, pdf, eċċ.) mis-sit www.orestecalleja.com.

VOLUME THREE      THE SCREENPLAY SERIES 

January 2016

An adaptation in four parts
from the stage play 

GĦASFUR TAĊ-ĊOMB 

Maltese Theatre - TeatruMalti - Teatru Malti - Drammi bil-Malt                                                                           i

Mill-Ġurnali: 

Ix-xeneġġjaturi ta' Oreste Calleja: 'Skart' u 'Tliet Siltiet.

L-Orizzont- 20.01.2016

Wieħed mill-aħħar avvenimenti kulturali tas-sena 2015 kien it-tnedija tas-sensiela ta' kotba maħruġa mid-drammaturgu veteran tat-teatru Malti, Oreste Calleja. Din hija serje ta' kotba li tolqot dak li jista' jitqies bħala qasam ġdid għall-pubblikazzjonijiet lokali – qasam dedikat għax-xeneġġjaturi, jew skripts miktuba apposta biex jinħadmu fuq it-televiżjoni jew taħt forma ċinematika oħra.

L-ewwel żewġ xogħlijiet li l-awtur għażel biex iniedi f'din is-sensiela ta' xogħlijiet huma 'Skart' u 'Ċens Perpetwu'. L-għażla tidher li saret bi ħsieb, għax tinkludi żewġ xogħlijiet li hemm aktar minn erbgħin sena jifirduhom. Fil-fatt, għalkemm 'Skart' huwa l-aktar xogħol riċenti ta' Calleja, 'Ċens Perpetwu' jmur lura għal tmiem is-snin sittin, meta kien deher l-ewwel darba fuq it-televiżjoni lokali, bi produzzjoni ta' Charles Abela Mizzi.

Kien dramm fl-istil tat-teatru tal-assurd, dramm hekk imsejjaħ 'iswed' tipiku ta' żmienu u li deher stampat fil-ġabra '4 Drammi' ta' Oreste Calleja, li għamel żmien twil fil-kurrikulu nazzjonali tal-letteratura Maltija.

Min-naħa l-oħra, 'Skart' jirrakkonta ġrajja kontemporanja ta' bniedem kwalunkwe li jsib ruħu f'salib it-toroq hekk kif il-kamera ssegwih f'dik li l-awtur isejjaħ 'kammerspiel' semitraġiku tul ġurnata 'normali' ta' ħajtu, li ma tirriżultax daqshekk normali fi tmiem il-jum.

Calleja jiffoka fuq il-bidla fl-istil u t-teknika ġdida li joffri l-iżvilupp teknoloġiku, filwaqt li jżomm nisġa ta' ġrajja li tibqa' essenzjalment personali. L-awtur iħalli f'idejn il-qarrejja biex forsi jqabblu dak li jisiltu minn dawn iż-żewġ xogħlijiet ma' dak li bħalissa jsegwu b'tant ħerqa fuq it-televiżjoni.

It-tieni volum fis-sensiela tax-xeneġġjaturi huwa '3 Siltiet', li jikkonsisti f'ġabra ta' xeni meħudin minn tliet drammi għall-palk ta' Calleja - 'Il-Belliegħa fil-Bir', 'U l-Anġlu Ħabbar', u 'Għasfur taċ-Ċomb' - f'adattament speċifiku għat-televiżjoni jew iċ-ċinema. Għal darba oħra tentattiv innovattiv fil-qasam tal-kitba drammatika.

Oreste Calleja kien fost l-ewwel kittieba li ħarġu mill-Moviment Qawmien Letterarju fi tmiem is-sittinijiet, meta kien membru tal-kumitat tal-istess moviment. Ix-xogħlijiet tiegħu jikkonsistu f'xogħlijiet għall-palk, it-televiżjoni u r-radju u jinsabu disponibbli fis-sit tal-internet tal-awtur, li tagħti kronoloġija sħiħa tal-ħidma tiegħu bħala drammaturgu kif ukoll il-kitba tiegħu favur il-kitba drammatika matul dawn l-aħħar snin.

Minkejja li għamel nofs ħajtu nieqes minn Malta, ix-xogħlijiet tiegħu nħadmu fuq il-palk, ir-radju u t-televiżjoni. Il-ħsieb tiegħu hu li eventwalment il-ħażna ta' dawn ix-xogħlijiet, kemm tal-bidu kif ukoll tal-preżent, tiġi pubblikata u stampata kif ukoll offruta lill-pubbliku permezz ta' mezzi diġitali mis-sit www.orestecalleja.com

Ix-Xeneġġjaturi

http://www.inewsmalta.com/dart/20160120-ix-xene-jaturi-ta-oreste-calleja-skart-tliet-siltiet

IT-TIENI VOLUM:      

3 S I L T I E T
meħudin minn

Għasfur taċ-Ċomb - Il-Belliegħa fil-Bir - U L-Anġlu Ħabbar

Minn "ILLUM" JANNAR 2014

IX-XENEĠĠJATURI ta’ ORESTE CALLEJA
 “SKART” u “3 SILTIET”

“Skart” huwa l-isem tad-dramm li Oreste Calleja għadu kemm ippubblika bħala l-ewwel volum minn sensiela ta’ kotba li se jiddedika għal xeneġġjaturi. Il-volumi fis-sensiela “Ix-Xenġġjaturi ta’ Oreste Calleja” huma disponibbli kemm bħala pubblikazzjoni b’qoxra iebsa, kif ukoll f’verżjonijiet online.

Fix-xena lokali hemm ftit pubblikazzjonijiet ta’ skripts li huma maħsuba u mfassla speċifikament għat-televixin jew għal filmati, u li jsegwu preżentazzjoni li tiffaċilita l-użu professjonali tagħhom għal dawn il-media. Fl-ewwel volum, “Skart”, Calleja jagħtina żewġ xogħlijiet: l-aktar wieħed reċenti, “Skart” huwa deskritt bħala “kammerspiel semitraġiku” u jirrakkonta l-ġrajja ta’ “bniedem kwalunkwe li torbot ma’ llum daqs kemm mal-imgħodd,” waqt li d-dramm l-ieħor fl-istess ktieb huwa meħud mir-repertorju klassiku ta’ Calleja: il-kummiedja sewda fil-ġeneru tal-Assurd, “Ċens Perpetwu”. Huwa dramm li jeħodna lura għexieren ta’ snin u li kien fost il-ftit teledrammi tal-bidu li l-MTV kien beda jagħtina lejn tmiem is-sittijiet. Dat-teledramm kien deher stampat l-ewwel darba fil-ġabra “4 Drammi” flimkien mad-drammi tal-bidu l-oħra ta’ Calleja, Satira, IġsmaIħirsa u Anestesija. Din il-ġabra ta’ drammi, ppublikata l-ewwel darba ‘l fuq minn erbgħin sena ilu, sa xi sena ilu kienet għadha tagħmel parti mill-kurrikulu nazzjonali tal-letteratura, wara li għamlet żmien ukoll fil-Matrikola tal-A Level.

F’din is-sensiela ġdida Calleja josserva li jkun interessanti li wieħed jipprova jislet il-kuntrast bejn “Ċens Perptweu”, u “Skart”: żewġ xogħlijiet mifrudin mhux biss miż-żmien – jekk mhux fl-istil - imma wkoll mill-iżvilupp enormi tat-teknoloġija awdjoviżiva tul dawn l-aħħar erbgħin sena. Maħsub għal żmien meta minbarra xi ftit filmati miġbudin barra, il-biċċa kbira tax-xeni ta’ teledemmi bħal “Ċkienu maħduma fal-A Level.ra, wara li għamlet żmien ukoll bħuqhom ix-xogħol li jkun imiss fl-istjow. l-kitba tieghħu favur il-kiens  Perpetwu” kienu maħduma fuq sett mibni apposta fl-istudjows tal-MTV u trażmessi live f’serata waħda. “Skart” iżda jsegwi l-evoluzzjoni fl-iżvilupp tekniku tax-xenografija fejn l-azzjoni esterna u dik interna hija minsuġa f’logħba waħda ta’ immaġini - dinamika li tipprova turi dak li jseħħ matul ġurnata ta’ bniedem kwalunkwe matul ġurnata “normali”… mhux daqshekk normali. L-awtur iħalli f’idejn il-qarrejja biex forsi jqabblu dak li jisiltu mid-dawn iż-żewġ xogħlijiet ma’ dak li bħalissa jsegwu b’tant ħerqa fuq it-televiżjonijiet tagħna.

It-tieni volum fis-sensiela tax-xeneġġjaturi huwa “3 Siltiet” u jikkonsisti f’ġabra ta’ xeni meħudin minn tliet drammi għall-palk ta’ Calleja: Il-Belliegħa fil-Bir, U l-Anġlu Ħabbar u Għasfur ta

nfo. ﷽﷽﷽﷽u Ħabbar u Għasfur tażli fi ftit ġranet oħra taħt l-isem "ċ-Ċomb. Għal darb’oħra l-awtur jittakilja teknika ġdida – dik tal-adattament televiżiv ta’ xogħlijiet ġejjin minn-ġeneru drammatiku ieħor.

Oreste Calleja huwa drammaturgu veteran tat-teatru Malti u kien fost l-ewwel kittieba li ħarġu mill-Moviment Qawmien Letterarju fi tmiem is-sittinijiet meta kien membru attiv u membru tal-Kumitat. Ix-xogħlijiet tiegħu jikkonsistu f’xogħlijiet għall-palk, it-televiżjoni u r-radju u jinsabu disponibbli mis-sit tal-internet tal-awtur li tagħti kronoloġija sħiha tal-ħidma tiegħu bħala drammaturgu, kif ukoll il-kitbiet tiegħu favur il-kitba drammatika matul dawn l-aħħar snin. Minkejja li għamel nofs ħajtu nieqes minn Malta (l-Ingilterra, l-Amerka, il-Lussemburgu u l-Ġermanja) ix-xogħlijiet tiegħu nħadmu fuq il-palk, ir-radju u t-televiżjoni u l-ħsieb tiegħu hu li eventwalment il-ħażna ta’ dawn ix-xogħlijiet, kemm tal-bidu kif ukoll tal-preżent u li huma mifruxa fuq kważi ħamsin sena, tiġi ppublikata u stampata, kif ukoll offruta għall-pubbliku permezz ta’ publikazzjonijiet diġitali (epubs, mobi, pdf, eċċ.) mis-sit www.orestecalleja.com.

It-tielet volum fis-sensiela ta’ xeneġġjaturi se jkun disponibbli fix-xahar ta’ Jannar.

VOLUME ONE:    SKART/Ċens Perpetwu  

              

VOLUME TWO:   3 SILTIET